OKUYANLAR BİLMEYENLERE ANLATSIN
İş dünyası, rekabetin yoğun olduğu bir alan ve başarı için doğru stratejilerin belirlenmesi, satışın arttırılması büyük bir önem taşıyor. Bu bağlamda, birçok işletme için acente ile çalışmak hem işveren hem de acente açısından bir dizi avantaj sunan stratejik bir ortaklık şekli.
Acenteler genellikle belirli bir sektörde uzmanlaşmış ve deneyim kazanmıştır. Acenteler aracılığıyla yeni müşterilere ulaşılabilir, ürün ve hizmetler daha geniş bir kitleye tanıtılabilir ve satışlar artırılabilir. Kendi satış ve pazarlama ekibini kurmak, eğitmek ve sürdürmek yerine işletmelere maliyet avantajları sağlayabilir. Acente, işletme için yeni pazarlara açılma veya yeni ürünleri tanıtma konusundaki riskleri paylaşabilir, bu da işletmenin genel riskini azaltır.
Çok sayıda işletme, sözleşme yaparak veya yapmayarak acenteler ile çalışır. Bu çerçevede, acente ticari faaliyetini tedarikçisi adına gerçekleştirdiğinden, acentenin yarattığı müşteri çevresi sözleşmenin sona ermesi durumunda kendiliğinden tedarikçiye kalır.
Bu nedenle Türk Ticaret Kanunu’nda, ekonomik olarak daha zayıf durumda olan acentelerin ve benzer faaliyette bulunan tacirlerin (örneğin tek satıcılar) ekonomik olarak güçlü olan tedarikçi/üretici karşısında korunması amacıyla denkleştirme tazminatı düzenlemiştir.
Sıklıkla acente sözleşmeleri hazırladığımız ve acente ile işletmelerin çoğunun haberdar olmadığını gördüğümden sizlerle bu konuyu paylaşmak istedim.
Denkleştirme tazminatı, aralarındaki sözleşmeden doğan ilişkinin sona ermesiyle beraber, tedarikçisinin müşteri portföyünün genişlemesi ve ürünlerinin/hizmetlerinin yaygınlaşması için gösterdiği çaba karşılığında, acentenin tedarikçisinden istemeye hak kazandığı bir tazminattır. TTK madde 122/4 uyarınca denkleştirme talebinden önceden vazgeçilmesi mümkün değil.
Elbette, acentelerin tedarikçilerinden denkleştirme tazminatı talebinde bulunması belirli koşullara tabi.
- Acentelik ilişkisinin sona ermiş olması,
- İlgili tedarikçinin acentenin bulduğu müşteriler sayesinde önemli menfaatler elde etmeye devam ediyor olması,
- Acentenin sözleşmenin sona ermesinden dolayı işletmeye kazandırdığı müşterilerle yaptığı veya yakın zamanda yapacağı işler için sözleşme devam etseydi elde edeceği ücret alma hakkını kaybetmiş olması
- Denkleştirme talebinin sözleşmeden doğan ilişkinin sona ermesinden itibaren bir yıl içinde ileri sürülmüş olması.
Bu kapsamdaki taleplerin hesaplaması da kısaca acentenin son beş yıllık faaliyetleri sonucunda aldıkları komisyon ve sair ödemelerin yıllık ortalaması esas alınarak yapılıyor. Acentelik ilişkisinin beş yıldan kısa sürdüğü durumlarda, fiilen devam eden sözleşme süresince acenteye ödenen komisyon ve yapılan sair ödemelerin yıllık ortalaması dikkate alınıyor.
Saygılarımla,
Av. Esin BERKER
Yukarıdaki yazım ilk olarak 16.10.2023 tarihinde https://www.ekohaber.com.tr/okuyanlar-bilmeyenlere-anlatsin-makale,82249.html adresinde paylaşılmıştır.